Konuyla ilgili daha derinlemesine okumalar yapmak isteyenler, aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;
Government Spending Doesn’t Create Jobs (video): This Cato Institute video presents the argument that government spending actually creates a drag on output and employment
Creative Destruction (video): A short video on the economic phenomenon known ascreative destruction, the process of dynamic positive change in an economy that often comes at the cost of labor and employment
Reducing Real Output by Increasing Federal Spending [article]: The myth that government can create jobs is closely tied up with the myth that government spending increases output
The Myth of Job Creation [article]: A New York Times editorial on the indispensability of federal job creation
Are Government Layoffs the Problem? [article]: A New York Times “room for debate” piece on the costs and benefits of government layoffs
Why Government Job Programs Destroy Jobs [article]: FEE takes a look at government job-creation programs and presents a number of reasons why they are counterproductive
DEVLETLER İŞ YARATIR MI?
Milton Friedman Çin’e gider. Çin heyeti, Friedman’a üzerinde çalıştıkları yeni bir kanal inşaatı projesini gösterir. Friedman heyete sorar: “Acaba neden adamlarınızın kanalı kürek kullanarak kazdıklarını sorabilir miyim? Neden kazma makinesi ya da buldozer kullanmıyorsunuz?” Çin heyetinden bir delege cevap verir: “Eğer büyük makineler kullansaydık bu kadar iş yaratamazdık.” Bunun üzerine Friedman: “ Demek bu bir iş yaratma programı. Bense sizin bir kanal inşa etmek istediğinizi sanıyordum. Eğer istediğiniz iş yaratmaksa, ellerinden kürekleri alıp onlara kaşık verin.”
İş yaratma bugün birçok insanın dilinde, özellikle de siyasetçilerin. Ben iş yaratmanın kolay olduğunu savunuyorum, asıl zor olan refah yaratmak. Örneğin, tüm tarım makinelerini imha edebiliriz. Bu bir gecede milyonlarca yeni tarım işi yaratır. Ancak kimsenin bunun problemimize gerçek bir çözüm olacağını düşüneceğini sanmıyorum. Asıl nokta, yani ekonomik gelişim, biz iş yarattığımızda oluşmuyor, tersine artık ihtiyacımız olmayan işleri ortadan kaldırdığımızda ekonomik olarak gelişiyoruz.
Yüzyıl once, nüfusun yüzde 40’tan fazlası, öyle ya da böyle tarımla alakalı işlerde çalışıyordu. Bugün bu oran yüzde ikinin altında, buna rağmen tarımsal üretim makineleşme ve tarım makinelerinin icadıyla hızla artmakta. Peki eski tarımsal işlere ne oldu? Makineleşme tarım ürünlerini ucuzlattıkça, insanlar yiyeceğe daha az para harcamaya ve paralarını farklı şeylere harcamaya başladı. İnsanlığın ilerlemesi, elimizdeki sınırlı kaynağı, yani işgücünü, istediklerimizi yapabilmek için idareli kullanarak, işleri berataraf etmemize bağlı.
Tabii ki yenilikler bir anda ortaya çıkmıyor. Bunlar zaman içinde yavaş yavaş oluşuyor. Ortaya konan her yeni teknolojik yenilik, bazılarının belli bir sure için işsiz kalması demek. İşsizlik kötüdür ama alternatifleri daha da kötüdür. İşgücündeki bu dönüşümler ekonomik gelişmenin bedelidir. Bunların önüne geçmek büyümeyi ve yenilikleri durdurmak anlamına geliyor.
Bazı işlerin ortadan kalkması, gençlere gelecekte yeni işlerin nerelerde olacağının sinyallerini verir. Oluşan yeni işler, tarımla alakalı eski işlerin yerini alıyor. 20. yüzyıl boyunca sırasıyla tarımsal işler, endüstriyel işler ve hizmet işleri yapan bir toplumdan, bilgiye dayalı işler yapan bir topluma dönüştük. Piyasa sinyalleri insanlara hangi becerileri kazanmaları gerektiği ve geleceğin işlerinin nerelerde olacağı hakkında bilgi verir.
Devletler bu sinyallere sahip değil. Aslına bakılırsa, devletin birçok iş yaratma programı, siyasetçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ve piyasadaki tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılamıyor. Devletler iş yaratmada başarılı ancak değer yaratan işler yaratmada iyi değiller. Eğer değerli işler yaratmak istiyorsanız, Bill Gates ve Steve Jobs gibi, değer yaratmayı bilen ve anlamlı işler yaratabilen insanlara ihtiyacınız var. İnsanlık tarihinin en iyi iş-yaratma programı; serbest piyasa ve onun yarattığı girişimciliktir.
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Steven Horwitz
Çeviri: Enes Özkan
Redaksiyon: Murat Çokgezen
