Konu hakkında ileri okuma bağlantıları aşağıdadır;
http://perc.org/articles/who-pays-wolves [article]: Hank Fischer on saving the wolves in Yellowstone Park
http://www.academia.edu/1512815/Environmental_Entrepreneurship [article]: Michael Lenox and Jeffrey York break down the economic incentives and personal motivations for environmental entrepreneurship
http://www.amazon.com/Wolf-Wars-Hank-Fischer/dp/1560443529 [resource]: Hank Fischer’s book Wolf Wars
http://perc.org/articles/environmental-entrepreneurship-0 [resource]: Laura Huggins’ book Environmental Entrepreneurship
http://perc.org/articles/preserving-patagonian-grasslands-and-gauchos [article]: Preserving Patagonian Grasslands: Argentina
http://perc.org/articles/bees-and-barbed-wire-water [article]: Creating Water Markets: Bolivia
http://perc.org/articles/conservation-road-less-traveled [article]: Protecting the Black Rhino: Kenya
http://perc.org/articles/saving-african-rhinos-market-success-story [article]: White Rhino Revival: South
Africa
http://perc.org/articles/fencing-fisheries-namibia-and-beyond-lessons-developing-world [article]: Introducing Catch Shares for Fisheries: Namibia
http://perc.org/articles/growing-green-china [article]: Growing Green in China
http://perc.org/articles/markets-snow-leopards [article]: Saving Snow Leopards: Central & South Asia
http://perc.org/articles/transforming-pollution-profits [article]: Converting Wastewater to Energy: Thailand
Bir Kişi, Nesli Tehlike Altındaki Bir Türü Koruyabilir Mi?
Eğer bir çevre sorununu çözmek size kalsaydı bunu nasıl yapardınız? Herkes ‘girişimci’ kavramını duymuştur fakat muhtemelen çoğunuz ‘çevre girişimcisi’ni duymamıştır. Hank Fischer bunlardan biri. Hank, kurtlar için endişeliydi. Gri Kurt, nesli tükenmekte olan türler listesinde ve halihazırda Batı Amerika’da nesli tükenmiş durumda. Bu, yerel ekoloji için kötü bir durum. Geyik sürülerinin ve diğer hayvanların nüfus dengelerinin korunması için kurtlara ihtiyaçları var. Bu yüzden Hank, kurtların doğal yaşam alanlarına geri dönmelerine yardımcı olmayı görev addetti. Federal yetkililer zaten, kurtların Yellowstone Milli Parkı’na dönüşü için çalışıyorlardı fakat Hank bu planın güzel bir şekilde işleyeceğinden emin değildi. Plan süresinin ve maliyetinin fazla olması bir yana, plan aynı zamanda yerel halkın da sinirlerini bozuyordu. Yerel ekolojinin yararı için, Hank, kurtların park dışına çıkıp gezinebilmeleri için kurtların mücadelesinde özel yer sahiplerinin ikna edilmesinin gerekli olduğunu biliyordu.
Bu yüzden Hank en büyük muhalefetle, Yellowstone etrafındaki çiftlik sahipleriyle görüşmeye başladı. Eğer onların endişelerini anlarsa bir çözüm üretebilirdi. İlk toplantısını Ldaho’da eski bir okulda yaptı. Hank odaya girdiğini ve bir kovboy şapkası deniziyle buluştuğunu anlatıyor. Konuşmaya başladığında bir çiftlik sahibi ayağa kalktı ve sözünü keserek şöyle dedi: “Senin için kurt aşığı olmak kolay tabi, bu işten tek kuruş zarar etmiyorsun. Hayvanları olan ve onları kurtlara kurban veren bu insanlar!”
O an, Hank’in kafasında ışığın yandığı andı. Çiftlik sahiplerinin kurtlara karşı olmasının ekonomik bir konu olduğunu fark etti. Onlar hayvanlarını aç kurtlara kaybetmekten korkuyorlardı. Bu yüzden eğer çiftlik sahiplerinin bu zararları tazmin edilirse muhalefetleri de törpülenebilirdi. Hank bunu gerçekleştirebilmek için yollar aramaya başladı. Kendi fonu için bağış toplamak üzere vahşi yaşam savunucularından oluşan bir ekip kurdu. Bu şekilde saldırı sonucu hayvanlarını kaybeden çiftlik sahiplerine geri ödeme yapabilecekti.
Hank ayrıca çiftlik sahiplerinin arazilerindeki kurtlara tahammül etmeleri için daha ileri teşviklerin geliştirilmesine yardımcı oldu. Örneğin kurtların özel mülkiyetlerine girmelerine izin veren çiftlik sahiplerinin tazminat alması kolaylaştırıldı. Böylece, nesli tükenen türleri, toprak sahipleri için birer yük yerine, değerli varlıklar haline getirebildi. Sonraları, yeniden gelen kurtlar da çoğalmaya başladı. Böylece Hank çevre girişimcisi haline geldi. İşleyen teşvikleri gözlemleyerek yerel halkın gönüllü işbirliğiyle uyumlu bir çözüm bulabildi ve bu onun, bürokratik ve yasal çözümlerin başarısız olduğu geniş alanlarda bile kurtlara yardım edebildiği anlamına geliyor.
Bunun küçük bir örnek olduğunu düşünebilirsiniz, fakat bu gerçekten dünyanın her yerinde, Afrika’da, Güney Amerika’da ve Asya’da gerçekleşiyor. Çalıştığım kar amacı gütmeyen PERC, bunun gibi çevre için fark yaratacak girişimcilere destek olup fikir veriyor.
Eğer daha çok çevre girişimcisine ilham kaynağı olursak daha büyük çevre sorunlarını çözebileceğimizi düşünmüyor musunuz? Bugün bu kurtlar batıda çoğalıyor. Daha geçen yıl tehlike altındaki türler listesinden çıkarıldı. Hank statükolarının ötesinde düşünerek fark yarattı. Muhaliflerini müttefikleri haline çevirdi. Siz de aynisini yapabileceğinizi düşünüyor musunuz?
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Laura Huggins / Hoover Institute
Çeviri: Abdullah Sencer Gözübenli
Redaksiyon: Bünyamin Aydın
