POLİTİKACILAR KAMU HARCAMALARINI NEDEN KISMAZ?
Devletin 1 milyon kişiden 1’er sent aldığını farz edelim. Toplanan 10.000 dolar da 1 kişiye verilsin. Sizce bu duruma uyanacak birileri olur mu? Bu 1 milyon kişi, bu dağıtımın farkına varacak mıdır? Bahse girerim; bu politikanın farkında olacak tek kişi, 10.000 doları alacak olan kişidir.
Ben Ben Powell, Suffolk Üniversitesi’nde ekonomi profesörüyüm. Seçmenlerin birçoğunun da talep ettiği gibi kamu harcamalarını azaltmayı vadeden politikacılarımız vardır. Ancak harcamaları kıstığınızda, toplam ekonomik faydayı çok sayıda kişiye bölüştürmüş olursunuz. Belirli gruplara çıkar sağlarken ise, ekonomik faydayı tek elde toplamış olursunuz.
Şöyle kabaca bir hesap yapalım. Amerika’da yaklaşık 300 milyon insan var. Bu nüfusun hemen hemen yarısının oy kullanma hakkının olduğunu düşünelim. Bu da 150 milyon eder. Bu kişilerin de seçimlerde yarısı oy verse 75 milyon eder. Bizim oyumuzun sonucu etkilemesi için, geri kalan oyların 37,5 milyona 37,5 milyon şeklinde dağılması lazım.
Sizin oyunuzla sonuç 37,500,001 çıkmalı ki, seçimler farklı bir şekilde neticelensin. Bunun olma olasılığı nedir? Neredeyse sıfır.
Nitekim, ekonomistlere göre bir kişinin seçimin sonucunu değiştirebilme ihtimali, oy vermeye giderken trafik kazasında ölme ihtimalinden daha düşük.
Sonuç olarak, seçmenler politikacıların yürüttüğü politikalar hakkında aşırı derecede bilgisizdirler. Ancak çıkar grupları, yürütülen politikaların içeriğini çok iyi bilirler. Bütün politikalar olmasa da, kendilerini ilgilendiren politikalardan haberdardırlar.
Örneğin devlet yardımı alan çiftçiler hangi politikacının kendilerini desteklediğini ve ne kadar alacaklarını bilirler.
Sadece bilmekle kalmazlar; devletten teşvik alabilmek için aralarında para toplar ve teşvik politikasını destekleyen politikacıların kampanyalarına destek olurlar.
Tarım teşviki için ödenen para, vergi veren vatandaşların sayısına bölüştürüldüğünde kişi başına çok az bir miktar düşer. Bu yüzden birçok Amerikalı ne kadar vergi ödediğinin farkına varmaz veya bilmez. Bilseler dahi, bunu TV’de çiftçilerin Amerika’ya olan faydalarını anlatan reklamlardan öğrenmişlerdir. Ve bu verimsiz politikanın iyi bir şey olduğunu sanarlar.
İstediğini alan bu çıkar grupları ise aldıklarını ellerinde tutmak için çalışmaya devam ederler. Politikanın mantığı da budur; işte tam olarak bu yüzden ortalama bir vatandaşın talep ettiğinden daha fazla kamu harcaması yapıyoruz.
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Prof. Ben Powell / Suffolk University
Çeviri: Mehmet Dinç
Redaksiyon: Ahmet Altundal
