Konu hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler, aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;
How Property Ownership Changes Your World View [article]: Julia Hanna from the Harvard Business School explores how property ownership affects our beliefs and our attitudes toward capitalism
Private Property Ownership (video): Robert McNamara explains why private property matters in a free society
The Power of Property Rights (video): Professor Tom W. Bell explains that property rights allow people to live together in peace, prosperity, and freedom.
Property Rights: The Little Guy’s Best Friend (video): Professor Aeon Skoble argues that equally protected property rights are the little guy’s best protection against the rich and those
Mülkiyet Haklarının Sörf Yapanlarla Ne İlgisi Var?
Mülkiyeti anlamak istiyorsanız, sörfle alakalı bilmeniz gereken bazı şeyler var. Diyelim ki, George, Sam ve Jill bir gün hep birlikte sörf yapmaya gidiyorlar. Hepsi yakın arkadaşlar ve hiçbirinin, tüm iyi dalgaların tamamını ele geçirmek gibi bir niyeti yok.
Herbiri için amaç, sörfte iyi vakit geçirmektir. Şimdi, ilk dalga kırılmaya başlamakta ve hiçbiri bencillik yapmak istememektedir, bu yüzden de herbiri bu dalgayı kimin alacağını merak ederek etrafına bakınır. Ve şimdi..bu dalga kaçtı.
Sörfte iyi vakit geçiremediler. George, Sam ve Jill’in ihtiyacı olan, dalgaların üzerinde mülkiyeti kararlaştırmaktır. Böylece her birinin “bir sonraki dalga benim” deme şansı olur. Bu onların bencil olması demek değildir. Aksine bu, onların bencil olmamasıyla ilgilidir. Bencilce olan şey, bu tarz bir sistemden uzak durmak ve itiş kakışa başlamak olacaktır.
İtiş kakış yerine huzur isteyen insanlar hangi dalganın kimin olduğunu kararlaştırmaya ihtiyaç duyar. Mülkiyet diğer insanlara ‘hayır’ deme hakkıdır. Eğer akıllı telefon sahibiyseniz, diğer insanlar sizin izniniz olmadan sizin telefonunuzu kullanamaz. Fakat sizin kendi telefonunuzu kullanmanız için onların iznine ihtiyacınız yoktur. Mülkiyet kulağınıza bencilce bir şey gibi gelebilir, ama gerçekte, aslında bencilliğin zıttıdır.
Bu, toplumda mülkiyetin neden bu kadar önemli olduğunu gösterir. Öncelikle, mülkiyet daha yaratıcı olmamıza ve yapmak istediğimiz şeyi yapabilmemize izin verir. İnsanlar kendi kaynaklarının sahibi olduklarında, bu kaynakları geliştirerek zenginleştirirler ve daha değerli hale getirirler. Daha sonra birbirleriyle takas edip daha da fazla refah yaratırlar.
İkincisi, mülkiyet bencilliği ve açgözlülüğü kontrol altına alır. Eğer insanların mülkiyeti korunmazsa, açgözlü ve zorba insanlar herkesi kendi yollarına zorlamaya çalışabilir. Fakat güçlü bir mülkiyet sistemi ile açgözlü insanlara “hayır” diyebilirsiniz. İnsanlar “hayır” diyebildikleri zaman, kaynaklarını kullanmalarını istemeyen ama onları kullanmak isteyen insanları durdurabilirler. Ayrıca, yapmak istediğimiz pek çok şey, hiç de bencil olmayan şeylerdir.
Kim bilir? Belki sizin hayattaki en büyük hırsınız bir şeyler hediye etmektir. Mülkiyet sistemi karar alma hakkımızı da korur. Üçüncüsü, mülkiyet, büyük bir nezaket ve adalet içinde yaşamamıza yardım eder. Mülkiyet kendi kullanımımızdan ayrı olarak bazı şeyleri belirleyebilmemize izin verir. Bu yüzden gerçekten, mülkiyete saygı duymak demek, bize ait olan şeyleri kullanmak konusunda birbirimize saygı duymaktır. Ama mülkiyet korunmadığı zaman, en çok acıyı genellikle gücü ve siyasi bağlantıları olmayan korunmasız insanlar çeker. Daha çok gücü olan diğer insanlar, onları kendi topraklarından kaçırtır ya da paralarını almaya çalışırlar. Eğer herkes için adaleti önemsiyorsak, mülkiyeti önemsememiz gerekmektedir.
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Prof. Dr. Dan Russell / University Of Arizona
Çeviri: Gizem Sultan Yılmaz
