286 video

Konu hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;

  • 1) Desert Island Game (game, beginner): Can you learn something about trade and cooperation by being marooned on a desert island?
  • 2) Trade Ruler (game, advanced): As the Supreme Ruler of an island, you want the country to prosper. By engaging in international trade, you can achieve this goal.
  • 3) Offshore Prosperity (article) Andrew Morriss details the institutions in the Cayman financial system that give it advantages over most on-shore systems.
  • 4) Decline of the Rule of Law (essay) Friedrich Hayek describes the varied and long history of the idea and practice of the rule of law from Greek times through postwar England.

YOKSULLUKTAN REFAHA: CAYMAN ADALARI DEVRİMİ

Ah, Cayman Adaları! Nasıl da bir yer ama. Eğer Amerikan politikacılara ve medyaya bakarsanız buranın Amerikalılara ve Amerikan şirketlerinin vergi kaçırmasına yardım eden, namussuz insanlarla dolu, lüks bir Karayip kumsalından ibaret olduğunu düşünürsünüz.

Cayman Adaları’nda 12.000 şirketin yerleştiği iddia edilen bir bina varsa bu ya en büyük binadır ya da kaydedilmiş en büyük dolandırıcılık.

Peki ya size Cayman sigorta şirketleri sayesinde Amerikalıların sağlık hizmetlerine daha az para ödediklerini söylesem? Ya size fakir Amerikalıların Cayman sigorta şirketleri sayesinde, kâr amacı gütmeyen hastanelerde daha fazla sağlık hizmeti aldıklarını söylesem? Hatta Cayman yatırım araçlarının Amerika’da istihdam ve ekonomik büyüme yarattığını söylesem? Aynı Cayman Adaları’ndan bahsediyoruz değil mi?

Yani esasında Cayman Adaları kuralların olmadığı bir yer değil, kuralların yazıldığı bir yer. Nasıl mı? Hukukun üstünlüğü, oyunun kurallarını belirleyip herkesin adil davranmasını sağlayan temel bir kavramdır. Mesela sokaklarda sınırları çizilmiş bir saha, açık kurallar ve bir hakem olmadan basketbol oynandığını düşünün. Bu şartlar altında kaos ve kavgalar kaçınılmazdır. Oyunun kurallarını herkes anladığında ve anlaşmazlıkları dindiren bir hakem olduğunda adil bir maç mümkün olur.

Hukukun üstünlüğünden bahsediyorduk. Karayipler bağımsızlık peşindeyken Caymanlar aslında bağımsızlığa karşı durdular ve kraliyete sarıldılar. Neden? Çünkü Caymanlılar Birleşik Krallık’taki hukuki kurumların kalitesinin farkındaydı. Aslına bakılırsa ihtilaflı kararların Birleşik Krallık mahkemelerine gönderilmesi yatırımcıları çeken bir etkendi.

Caymanlılar gerçek birer girişimciydi, risk almayı biliyorlardı. Sonuçta onlar, Karayipler ve çevresinde, kendi yaptıkları sandallar üzerinde aileleriyle birlikte kazanç peşinde koşan denizcilerdi. Bahamalar, Bermuda, Manş Adaları, Man adası ve çevresinde yıldızı parlayan off-shore iş fırsatlarını fark ettiklerinde, altyapısını hazırlayarak bu fırsatları kendi adalarına getirdiler.

Ben Profesör Andrew Morris… Bana eşlik edin ve burada, Cayman Adaları’nda yerli uzmanlarla konuşalım ve bu üç adanın başta kaplumbağa avcılığı ve halat üretimiyle uğraşırken, dünyanın gıpta ettiği bir finans merkezine nasıl dönüştüğünü öğrenelim. Cayman Adaları’nın zengin tarihine bakalım, bu adaların etkin hukuk sistemini ve -şaşırtıcı ama Amerika dahil- dünyanın her yerinden insanların faydalandığı, gelişmiş bir finansal platforma nasıl dönüştüğünü inceleyelim.

Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Prof. Andrew Morriss / University of Alabama
Çeviri: Merve Güngör
Redaksiyon: Ahmet Altundal

Önceki
Liberal Düşünce Ekolleri: Anarko Kapitalizm
17.06.2015
Sonraki
Arz ve Talep Kanunu Dörtlüklerle Nasıl Anlatılır
17.06.2015