286 video

Konu hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;

  • Minimum Wage [PDF]: See Prof. Davies’ power point presentation on the minimum wage.

ASGARİ ÜCRET ÇALIŞANLARA FAYDA SAĞLAR MI?

Bazı politikacılar, asgari ücretin yükseltilmesinin fakirler ve diğer dezavantajlı kesimlerin lehine olacağını ileri sürerler. İlk bakışta bu gerçekten de iyi bir fikir gibi görünür. Çalışanların saat başı 8 dolar yerine 12 dolar kazandıklarında daha iyi durumda olacakları aşikardır. Ancak burada çok önemli bir detay atlanmaktadır: Saat başı 12 dolar asgari ücret zorunluluğunun olması, işverenlerin bütün çalışanlara 12 dolar vereceği anlamına gelmez. Bu uygulama şunu beraberinde getirir: İşverenler, sadece beraber çalışmaya devam etmek istediği elemanlara 12 dolar verecektir. İşten çıkarılanlara veya başından beri işe alınmayanlara ise “0 dolar” ödemiş olacaktır.

Şu örneğe yakından bakalım. Bu adamın bir hamburger lokantası sahibi olduğunu varsayalım. Lokanta sahibinin eleman almasındaki amaç, alacağı elemanın ona kâr getirecek bir mal üretmesidir. Şimdi maaşı hesaba katmayalım ve satılan her hamburger başına lokanta sahibinin 10 cent kazanç sağladığını farz edelim.

Al, saatte 100 burger pişirebilmektedir. Al’e ödenen ücreti şimdilik hesaba katmayalım ve her hamburgerin 10 cente satıldığını düşünelim. Bu durumda Al, patronuna her saat başı 10 dolar kazandırmış olacaktır. 10 dolarlık satıştan Al’e ödenen 8 doları çıkarın, 2 dolar eder. Yani işverenin saatlik kârı 2 dolar olacaktır.

Şimdi ise işverenin Al, Bob ve Carl adında farklı yeteneklere sahip 3 eleman aldığını farz edelim. Bob eli çabuk bir elemandır ve saatte 120 burger pişirebilmektedir. Carl’ın ise eli biraz daha ağırdır ve saatte 90 burger pişirebilmektedir. İşveren her burgeri 10 cente satarsa, her saat başı, Al 10 dolar, Bob 12 dolar ve Carl 9 dolarlık kazanç getirecektir.

İşverenin Al, Bob ve Carl’ın üçüne de saat başı 8 dolar ödediğini varsayalım. Bu ödemeden sonra işveren, Al’den 2 dolar, Bob’dan 4 dolar ve Carl’dan ise 1 dolar kazanç sağlayacaktır. Toplamda işverenin saat başı kazandığı para 7 dolar olacaktır.

Şimdi ise devletin, saat başı asgari ücreti 9.50 dolar olarak belirlediğini düşünelim. Bu uygulamanın, bu 3 elemana sağladığı kazanca etkisi ne olur? Al, lokantaya saatte 10 dolarlık kazanç getiriyor ve saat başı 9.5 dolar kazanırsa, işverenin bundan kazancı sadece 50 cent olacaktır. Bob saatte 12 dolarlık kazanç sağlıyor ve saat başı 9.5 dolar ücret alırsa, işverenin bundan kazancı 2.5 dolar olacaktır. Şimdi de Carl’a bakalım. Carl, saatte 9 dolarlık mal üretmekte fakat 9.5 dolar almaktadır. Bu durumda Carl, patronuna zarar ettirmektedir. Sonuç olarak işveren, saatte 50 cent kaybedeceğine, Carl’ı işten çıkaracaktır.

Asgari ücret, Al ve Bob’un lehine bir uygulamaydı. Bu iki eleman saat başı fazladan 1.5 dolar kazanarak eskisinden daha iyi bir duruma kavuşacaklar. Fakat Carl hüsranla karşılaştı. Carl işini ve dolayısıyla saat başı kazandığı 8 doları kaybetti ve daha kötü bir duruma düştü. İşte asgari ücretten çıkarılacak ilk ders: Asgari ücret, işverenler pahasına çalışma şartlarını iyileştiren bir uygulama değildir. Daha üretken çalışanların lehinedir, daha az üretim yapanların ise aleyhinedir.

İlerleyen zamanlarda en üretken eleman olan Bob’a sizce ne olur? Patronu, Bob’u üretkenliğinden dolayı terfi ödülü verebilir, ödüllendirmese bile rakip firmalardan biri ona daha yüksek maaşla iş teklifinde bulunabilir. Bob, her halukarda daha fazla para kazanacaktır.

İşte bu da asgari ücret konusunda çıkarılacak ikinci derstir. Asgari ücret, zaten durumu iyi olan çalışanların işine yaramaktadır. Bu kişiler, asgari ücret diye bir şey olmasaydı dahi, daha iyi bir duruma yükselebilirlerdi. Maalesef gerçek dünyada durum bu şekilde işlemektedir; asgari ücreti artırmanın üniversite mezunu işsizliği üzerinde pek olumlu bir etkisi yoktur. Asgari ücreti artırmak, aynı zamanda lise mezunları arasında işsizliği de artıracaktır. Ve dahası vasıfsız ve eğitim düzeyi en düşük kesim arasında işsizliği önemli bir ölçüde artıracaktır. Asgari ücret, iyi niyetli bir politika olabilir fakat amacının aksine, gerçekten zayıf durumdaki kesime daha çok zarar vermektedir.

Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Prof. Antony Davies / Duquesne University
Çeviri: Burak Özcan
Redaksiyon: Ahmet Altundal

Önceki
Özgürlük ve Güvenlik
20.05.2015
Sonraki
Girişimciler Modern Zamanın Kahramanları Mı?
20.05.2015