Ticarette Herkes Kazanır, Bölüm I, Refah Yaratmak
Konu hakkında daha derinlemesine gitmek isteyenler, aşağıdaki kaynakları inceleyebilirler ancak dil ingilizcedir;
- How Ideas Trump Crises (Video): Alex Tabarrok, in this TED talk, describes how globalization and trade makes everyone better off.
- A Petition [Article]: First published in 1845, Frédéric Bastiat brilliantly demonstrates the absurdity of protectionist arguments.
- Free Trade [Article]: Daniel Griswold explains how the benefits derived from the division of labor and comparative advantage extend beyond politically determined boundaries (found on pp. 26-34).
- Free Trade and the Steel Industry (Video):Milton Friedman makes the case for free trade at a 1978 lecture at Utah State University.
- The Iowa Car Crop [Article]: Steven E. Landsburg makes a compelling case for free trade with a simple thought experiment.
- Globalization and Trade Deficits [Audio]: A discussion between Don Boudreaux and EconTalk host Russ Roberts covering comparative advantage, winners and losers from trade, trade deficits, and inequality.
- Roberts on Smith, Ricardo, and Trade [Audio]: Russ Roberts discusses how the number of people we trade with determines the incentives for specialization and wealth creation.
Bölüm 1:Servet Yaratma
Ekonomideki en önemli görüşlerden biri, ticaretin servet yarattığıdır.
Bu fikir ayrıca, ekonomide en az anlaşılan görüşlerden biridir. Birçok insan, iki insanın ticaret yaptığı durumda, onlardan birinin kazanmak diğerinin ise kaybetmek zorunda olduğunu düşünür. Fakat diğer yandan ekonomide gelişen fikirlerden biri de ticaretin, servet yarattığıdır. Birkaç basit örnek yardımıyla bunu anlayacağız.
İki insan düşünün, Fritz ve Lou. Onlar çorap ve mısır olmak üzere, iki mal üretiyorlar.
Fritz bir yılda, 500 çorap ya da 1000 başak mısır üretebiliyor.
Diğer taraftan Lou ise aynı yıl, ya 25 çorap ya da sadece 5 başak mısır üretebiliyor.
Fritz için, ürettiği her çorabın ‘fırsat maliyeti’ 2 başak mısır üretmeye bedeldir.
Aynı şey Lou için de geçerlidir. Lou 25 çorap ya da 5 başak mısır üretebiliyor, yani her çorap ona bir başak mısırın beşte biri kadarına mal oluyor. Diğer bir deyişle her bir başağın ona yarattığı maliyet, 5 çoraba eşdeğerdir.
Farz edelim Lou şöyle bir fikirle geldi…
Fritz’e gitti ve dedi ki: “Sen mısır üretiminde uzmanlaş, ben de çorap üretiminde uzmanlaşacağım, ne dersin? Ben sana, bu ticaret gerçekleştiği takdirde, her bir başak mısır için, bir çorap satacağım.”
Yapmak istediğimiz şey, onların fırsat maliyetleri için hangi fiyatı teklif ettiklerini karşılaştırmaktır.
Senin Fritz olduğunu düşünürsek, her çorabın sana 2 başak üretme fırsatına mal olduğunu söyleyebiliriz. Eğer Fritz çorapları Lou’dan alırsa, o zaman her çorabın ona maliyeti sadece bir başak mısır olacaktır. Fritz bu ticareti tercih edecektir. Çünkü, çoraplar artık daha ucuzdur.
Bakalım Lou’ya ne olacak…
Lou mısırı kendi ürettiği takdirde, bu mısırı üretmek için 5 çoraptan vazgeçmek zorunda kalacaktır.
Eğer mısırı Fritz’den alırsa, her bir başak mısır başına sadece bir çoraptan vazgeçmek zorunda kalacaktır.
Çorap alıcısı Fritz, artık çorapları daha ucuza alabilir.
Diğer yandan, Lou, çorapları satarak, bu ticareti yapmadığı durumda vazgeçtiği mısır sayısından daha fazla mısır elde eder, Fritz kazanır. Daha zengin olur. Lou kazanır, o da daha zengin olur. Yani ticaret kazançtan meydana gelir ya da ekonomi hocalarınızın söylediği gibi, “ticaret zenginlik yaratır”.
Kaynak: LearnLiberty.org
Çeviri: Emel Odabaşı
Seslendirme: Semih Bedir
