Prof. James Otteson, iki büyük filozof olan Rawls ile Nozick’in ‘özgürlük’ ve ‘eşitlik’ kavramları üzerine konuşuyor…
Rawls ve Nozick: Özgürlük ve Eşitlik Üzerine
Özgürlük ve eşitlik arasındaki çekişmeyi anlamanın bir yolu da, 20. yy.’ın en önemli siyaset bilimcilerinden Robert Nozick ve John Rawls arasında geçen tartışmalara bakmaktan geçer.
John Rawls, sosyal ve politik kurumlar için, eşitliğin, temel, ahlaki bir ölçüt olduğunu ve çok özel/haklı bir neden olmadıkça, bu ilkeden asla vazgeçilmemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
Nozick ise, özgürlüğün, bilinen kalıpları alt üst ettiğini savunmuştur. Tam olarak ne söylemek istediğine gelirsek…İşe ilk önce, mal ve servet dağılımını ele alarak başladı. İnsanlara kendi kararlarını kendilerinin verebilecekleri özgürlüğü tanıdığınız dakika, bilinen kalıpları alt üst etmeye başlarlar çünkü kendilerinin alışıla gelmemiş takvim, tercih ve değerlerine bağlı olarak yapacakları seçimleri öngöremezsiniz.
Eğer özgürlüğe gerçekten saygı duymak istiyorsanız, sahip olduğunuz o güzel(!) planlarınızı savunmayı bırakmak zorundasınız. Diğer bir yandan, eğer bu güzide planlarınızı bir kenara koymazsanız, her zaman, her yerde ve her durumda insani özgürlükler ve insanların seçimlerine müdahale etmek zorunda kalacaksınız. Şimdi aynı seçimle yüzleşiyoruz değil mi? ‘Eşitlik’ dediğimiz şey, düşündüğümüz gibi, insanların özgürlüklerine burnumuzu sokmamızı gerektirir mi? Nozick’in buna cevabı hayırdır. Aynı zaman da klasik liberaller de buna hayır demektedirler.
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Prof. James Otteson / Wake Forest University
Çeviri: Burak Özcan
