Konu hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;
- “Uber, Airbnb, & Feastly vs Government Regulation” (video): Professor Chris Koopman explains how the sharing economy connects people to provide services and solve problems.
- Permissionless Innovation (book): Adam Thierer explains how if the “precautionary principle” (the idea that innovators should be forced to seek the approval of public officials) trumps “permissionless innovation” (the concept that innovators should generally be free to experiment with new technologies and business models) the result will be fewer services, lower-quality goods, higher prices, diminished economic growth, and a decline in the overall standard of living.
- America’s Health Care System (online program): In this Learn Liberty On Demand program, distinguished scholars break down the problems with America’s health care system, look at what has caused these problems, and propose what we can do to produce better health for more people at lower cost, year after year.
DOKTOR ÇAĞIRMAK İÇİN UBER’İ KULLANMAK İSTER MİYDİNİZ?
Doktora görünmek, taksi çağırmak kadar kolay ve çabuk olsa harika olmaz mıydı? Bazı yerlerde bu hizmet mevcut. Yeni şirketler taksi çağırır gibi doktor çağırma hizmeti sunuyor. Teknoloji ve paylaşım ekonomisindeki inovasyonlar sayesinde, artık eve doktor çağırmak sadece zenginlerin sahip olduğu bir lüks olmaktan çıkıyor. Artık orta gelirli bir hasta da bu hizmetten yararlanabiliyor.
Bu sayede takviminize göre size özel bir hizmet alabiliyorsunuz. Randevu almak için haftalarca beklemek yok. Doktora gitmek için dersi veya önemli bir iş toplantısını kaçırmak yok. Daha da önemlisi, bu daha iyi hizmet demek. Doktorlar bu hizmet sayesinde hastalara odaklanmak ve tıbbı gerçek anlamda tatbik etmek için daha çok zaman ayrılabildiğini bildiriyorlar.
Bu tür yeni sağlık hizmetleri geliştiriliyor, çünkü girişimciler ve iş insanları, müşterilerine yeni hizmetler sağlamak için yeni yollar deneme özgürlüğüne sahipler. Çünkü bu yeni işletmeler başarılı çıkışlar yakalamışlar; attıkları her adımda devlet regülasyonları ve bürokrasiyle engellenmemişler. Onlar, sadece ekonomik büyümenin değil, ayrıca refahın da anahtarı olan inovasyon özgürlüğüne sahipler.
Ben buna “izinsiz inovasyon” diyorum, çünkü bu tür inovasyonlar gelişim yolunda attığı her adımda onay veya lisans almayı beklememeli. Tam tersine inovasyonlar mevcut talebe hızlı şekilde cevap verebilmeli. Wright Kardeşler hiç kimseye planör yapıp yapamayacağını sormadı. Steve Jobs, iPhone’u yaparken kimseden izin istemedi.
Fakat büyüme ve ilerlemenin işleyen bu düzeni tehdit altında. Talep üzerine doktorların evlere gitmesine uzun zamandır izin veriliyordu ama bu hizmetin rakibi olan “teletıp”, yani webcam üzerinden daha ucuza sağlık hizmeti o kadar şanslı değil. Bazı eyaletler bu tür hizmetlere katı kısıtlamalar getirmekte. Kamu sağlığı adına uygulanan bu kısıtlamalar hizmetlerin sayısının azalmasına, fiyatların yükselmesine ve sağlık hizmetine ulaşımın azalmasına neden olmakta.
İnsanların temel sağlık hizmetlerine ulaşım oranını artırmak istiyorsak, sağlık sektörünün Silikon Vadisi’ni takip etmesinin önünü açmalıyız. Gelişim için yeni fikirlere ve rekabete izin vermeliyiz. Talep üzerine eve hizmet, sadece bir başlangıç olabilir.
Kaynak: Learnliberty.org
Konuşmacı: Adam Thierer / Mercatus Center
Çeviri: Seçkin Sosyal
Redaksiyon: Ahmet Altundal
