Konu hakkında daha derinlemesine bilgi sahibi olmak isteyenler aşağıdaki bağlantıları takip edebilirler;
The Two Ideas that Made America (blog post): Blog post by Prof. Sarah Burns on Radical Whig Theory and Classical Liberal Theory influences in the founding.
America’s Founding (playlist): Check out the rest of our videos about America’s Founding and the rest of our summer binge learning series at hayekandchill.com/founding.
No Taxation Without Representation – Schoolhouse Rock (Youtube video): Classic Schoolhouse Rock music video on the American Revolution.
ABD’nin Kuruluşu IV: Devrimin Arkasındaki Fikirler
Bildiğimiz bir ifadeyle başlayalım: Siyasi temsil yoksa vergi de yok. Bu ifade ne anlama geliyor ve neden önemli? Bugün bizim gibi, koloniciler de kendilerinin özgür olduğunu düşünüyorlardı. Devlet yeni yetkiler ileri sürdüğünde bu, özgür insanları kızdırdı. Olayı bir şekilde Radikal Whig Teorisi’ne bağlayarak parlamentoyu ele geçirdiler.
Bu teori sebebiyle 1763’ten sonraki olaylar, isyana mecbur bırakacak bir hâl aldı. İlk olarak, Radikal Whig Teorisi nedir? Tabiki peruklarla (wigs) bir ilgisi yok. Whig Teorisi İngiltere’de Kral’ın yargı üzerinde artan gücüne tepki olarak yıllar önce başladı.
Evet, onlar da aynı konudan endişeleniyorlardı. Bu teori, özgür bir toplumdaki bireylerin özgürlüklerini koruması ve iktidarın olası bir tecavüzüne karşı tetikte olmaları gerektiğini temel alır. Bu düşünce ekolü, kadim sivil erdem ideallerini diriltmeye odaklanır. Bu, özgürlüğü korumanın zor, kaybetmenin kolay olduğu esasına dayanır.
Bu nedenle hükümet, haklarına tecavüz ettiğinde kavga etmek, halkın görevidir. Eğer mücadele etmezlerse, kendilerini yönetmek hususunda ahlaki bozulmuşluk içinde olduklarını kabul etmeliler. Amerikalılar devletin kendilerine doğrudan vergi koyma gücüne sahip olduğunu düşünmüyorlardı. Sonuçta, özgür insanlar sadece kendilerine hesap verirlerdi.
Bir Amerikalı’nın parlamentoda temsilcisi yoktu. Bu nedenle, temsilci olmadan, uzak bir iktidar baskıcı görünmeye başlamadan önce çok fazla güç elde edebilirdi. 1770’te parlamento istenmeyen yasaları(Intolerable Acts) geçirmeye başlayınca, koloniler topluca direnmek zorunda olduklarını anladılar. Bu, yeni güçlere karşı nasıl direneceklerini belirlemeye çalıştıkları ilk ABD milli meclisinin (continential congress) kuruluşunu sağladı .
Bu arada İngiltere, sömürge şikayetlerine karşı iktidarını muhafaza etmeye devam etti. Vergi gelirlerinden vazgeçmek istemedi. Onun yerine, kolonilerin isyan ettiğini ilan etti ve bu isyanı bastırmak için birkaç önlem aldı. Bu, İngiltere’nin yüksek çıkarlarına aykırıydı ve iki tarafın birbirlerinin argümanlarını ne kadar farklı anladığını gösteriyordu.
Parlamento, kolonileri dize getirmek isterken yumuşak dokunuşlar yapsaydı, kolonilerin çözülmesi muhtemeldi. Ne de olsa aradıkları parlamentoda bir temsilci ve birkaç başka şeydi. İngiliz kibir ve inatçılığı, ortada duran birçok kişiyi çizginin devrimden olan tarafına itmişti.
Whig Teorisi yüzünden onlar diğer tarafa ittirildi. Kıta kongresindeki endişeler, güçlü bir iktidarın siyasi özgürlükler için çok ciddi bir tehdit olduğu görüşüne dayanıyor. Bu hem alttakiler hem de üstten üstekiler için geçerlidir. Tepede güç, bir takım ellerde toplanabilir.
Altta, iktidarın tecavüz hamlesine karşı çıkamayacak kadar zayıf olan bireyler, ahlaken yozlaşmış görülüyorlardı. Bu yüzden kolonilerde, silahlı kuvvetlerin artan varlığını ve yeni vergilerin artan yükünü kabul etmek siyasi erdem eksikliği olarak kabul ediliyordu. Bu nedenle, savaş sonrası olan olaylar isyan etmekte kararsız kalmış olanları bile ikna etmişti ve bu da İngiltere ile savaşa gidilmesine sebep olacaktı.
Whig Teorisi, devrimci ruhun temelindeki iki önemli ideolojiden biridir. Diğeri John Locke tarafından inşa edilen klasik liberalizmdir. Bir sonraki videoda John Locke’un teorisinin kurucuları nasıl etkilediğini ve onların yeni bir demokratik düzen kurmak için iki teoriyi nasıl sentezlediklerini göreceğiz.
Konuşmacı: Sarah Burns
Çeviri: Hakan Kocaçiftçi
Redaksiyon: Seçkin Sosyal
Kaynak: LearnLiberty.org
